Covid 19 i obrazovanje u romskoj zajednici
Pandemija Covida 19 uticala je na život ljudi na čitavoj Planeti. Značajne promene dogodile su se i u obrazovanju i školovanju. Ni naša zemlja nije izbegla ovakvu situaciju. Kao i svuda, najugroženiji su bili učenici iz osetljivih grupa među kojima su i Romi. Nedostatak interneta, kompjutera, tableta i telefona predstavljali su i još uvek predstavljaju problem da svi romski učenici redovno prate on-line nastavu.
Covid 19 thaj sikljovipa ko rromano amalipa
Pandemija Covid 19 uticindja kho djivdipha khi celo planeta . Znachajne promene ule kho obrazovanje hem shkola . Ni amari phuv nastindja te nashel khotar asvkhi situacija . Sar hem svugde , najugrozime sine o sikhavne khotar osteljive grupe mashkar olende thane hem o Roma .
Nedostatkho internetiskho , kopjuterija , tabletija hem telefonija prestavindje thane hem phana hem phana prestavinen problemi khaj sa o romane sikhavne redovno pratinen on -line nastav . Dajran thano sikhavno Osnovno shkola,, Gavrilo Princip ‘‘Khi Beograd , phenola khaj tokhom okole shkolako bersh sine ole telefoni saveja komunicirindja shkola a nastava pratindja khi televizija .
,, Sine pharo . Kho karantin djikote beslam , mo chas dichindilo adjukhare so bi djava sine khi mi soba , dikhava sine televizija hem pratinava nastava . Sine mange phare . Nashtindjum shukare te razuminav , numa …snadjindjam amen nesar . Akho nesto narazumindjum me , prekhal Viber , puchva sine me razredna hem oj odgovorini . Nedostajindje mange me amala hem nastavnikhija . Jedva adjikherdjum te irinamen khi shkola hem te dikhav me amalen hem amalijenjen ‘‘.
Dajran amalenge kas nasine potrebne uredjajija pozajmindja telefoni sar shaj pratinen i nastava hem bichalena domache zadatkhe
,, Hem on snadjindjephe . Ale khe mande numa me djava olende hem dindjum olem mobilno telefoni ‘‘.
Snezana Vukovic , samostalna savetnica kho minisartstvo prosvete objasninol khaj problemi on -line nastava vash romane chave reshindje isto sar hem vash avera . Dodajinol khaj okhova bersh , odma palo vadredno stanje , kerdje baro istrazivanje khe savo uchestvujindje 98%shkola khi Srbija hem save mothovdje kobor romane sikhavne isi potreba vash dodtano pomoch .
„Na osnovu toga smo zaključili da u sistemu imamo 16 990 učenika romske nacionalnosti koji imaju neku potrebu za dodatnom podrškom. 56% učenika
,,Khi osnova odoleskhe panljam khaj ano sistemi isiamen 16 990 sikhavne romane nacionalnostija save isi olen nesavi potreba vash dodatno potreba vash dodatno podrshka . 56%sikhavne romane nacionalnostija pratindja televiziskho numa on-line nastava , 27% thane , lile nesave alternativne video podrske . Alternativni video podrshka thane podrazumevano odova khaj o nastavnikija ale dji kho romane naseljija , numa pedagoshki asistenti , numa postojindja tefeoniski komunikacija …Dok 17% sikhavne nasine ukljuchime khi nastava ni kho jekh nachin . Khotar 30% romane sikhavne nane pristup internetiskhe ljen 19, 49% nane nesave odgovorajuchi uredjaji , godjaver telefon , tablet numa racunari ‘‘.
Znachajno pomoch romane sikhavnege pruzinen , osim pedagoshki asistentija , hem nastavnikhija khe nesave centrija save thane osnovindje nevladine organizacije . Jekh khotar olendar thano Zrako Savic savo kho beogradsko GRUBB pomozini chavoren te na achoven e gradivoja hem savo phenol khaj o pomoch bvash chave okole bersheste sine perdo izazovija .
,,Sar so sine izazov vash celo lumija adjukhare sine izazov hem vash amari organizacija .sar, majanglal , te organizujina chaven te phratinen on-line nastava kupate sa amre nastavnikijencar . Kerdjam jekh sistemi khaj o chave prvo zakhazindje chasija .Na primer , sineamen zakazivanje khotar jekh djikho trin a palo odova khotar trin dji kho pandj , shov nastavnikija ikerdje on-line sastankija olencar . Odova so sine chache baro izazov , kho Roma pogotovo , thane phobuder chlanija porodicengi . Hem khi jekh porodica isi tumen jekh telefoni kho trin chave numa shtar chave . Desindjaphe khaj o chave chak hanaphe vash telefoni , pa posle sigate o telefoni chuchola , hem chesto nane internet … Hemso tegani kerdje o nastavnikhija ?Na vikhindjam olen prekhal o viber numa Messenger , nego vikhina olen kho obicno poziv . Nastavnikija mangle te ikhloven vash o chave kho susret so pobuder putija ‘‘
Khi osnova rezultatijengi istrazivanje Ministarstvo prosvete lela but aktivnostija kho cilj pomoch romane chavenge .
,,Amen , nabavindjam 1650 uredjajija , 2400 internet kartice . Prekhal 4000 hiljade uredjaija thano nabavimo , na samo vash romane sikhavne , nego vash sa sikhavne save polozindje agorisime ispit . Adjukar pendjardjam problemi , regujindjam hem nesar uspindjam khaj pobuder spremna te huljova khi nevo shkolsko bersh ‘‘.
Nevi shkolsko bersh pochmindja hem vechina sikhavne djan redovno khi shkola numa postojinol moguchnost sa odova te promeninolphe hem te , kho jekh period , ponovo pochminente pratinen nastava khotar o kher . Kobor amen uspindjam te sikhlova khotar okola bersha hem odova djandipha primenina ani nevi doprinechi odoleskhe sa o chave oven ukljuchime kho redovno obrazovanje hem nijekh olendar na mukhel shkolovanje.
“Izradu ovog audio-materijala omogućilo je Ministarstvo za kulturu i informisanje Republike Srbije.
Sadržaj i stavovi izneti u ovom audio-materijalu predstavljaju stavove autora projekta „ I mi se pitamo! – Amen da puchamen!“, koji je podržan na Konkursu za sufinansiranje medijskih sadržaja namenjenih nacionalnim manjinama i nužno ne izražavaju stavove Ministarstva za kulturu i informisanje Republike Srbije.”