Više mogućnosti za zapošljavanje Roma i Romkinja
Zapošljavanje Roma i Romkinja je oblast u kojoj je najmanje učinjen napredak u poslednjim godinama. Zahvaljujući državnim programima, kao i na lokalu, ali i projektima EU ova slika se polako menja. primera radi u Nišu se na period od 8 meseci zaposleilo 3-je mladih visoko obrazovanih iz romske zajednice zahvaljujući Konkursu Ministartva za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog. Međutim i sam grad Niš je ove godine prekvalifikovao oko 50 Roma i Romkinja, stipendiralo 47 srednjoškolaca i 4 studenata. Ovo su samo neke od mera koje država i lokalne samouprave sprovode kako bi poboljšale procent zapošljivosti u romskoj zajednici.
Ovaj Tv paket je deo projekta „Romskim putevima – Rromane dromenca“ koji je sufinansiran sredstvima iz budžeta grada Niša, na osnovu konkursa za sufinansiranje medijskih sadržaja u 2022.godini, stavovi izneti u ovom video materijalu predstavljaju stavove autora projekta nužno ne izražavaju stavove Grada Niša.
Po buderi shaipa basho butikeriba ko Rroma
Kheriba buthi Romen hem Romnjen kho oblast savo najharica kherdo anglunipa kho palune bersha . Zahvaljujuche drzavakhe programijenge , sar hem khi lokala ,numa hem projekhtija EUakhija slika phohari menjiniphe . Primeri kho Nish kho period khotar 8 masek kuvdje khi buti 3- terne bare obrazovane khotar romani zajednica zahvaljujuche Konkursi Ministarstvovash manushengi hem manjinskha prava hem drushtvo dijalog . Ama hem sar diz Nish akhava bersh prekvalifikujindja 50 Roma hem Romnja , stipendirime 47 srednjoshkolcija hem 4 studentija . Akhava thane samo nesave khotar o mere savi i drzva hem lokalno samouprave sprovodime sar shaj poboljshinolphe procenat buchakhe khi romani zajednica .
Vakheriba okhola so sine odothe povodom potpisiba ugovorija trin fakultetski obrazovano Roma , gradonachelnica Nishiskhi , Dragana Sotirovski pendja :
,,Odlichno idea Ministarstva vash manushengo hem manjinskha prava .26therne bareobrazovane manusha Roma hem Romnja khi Srbija , zahvaljujuch saradnja lokalne samouprva dobindje buthi . Kho 8 masek kha ovol angazovane. Amende kho Nish trin, jekh diplomirani pravnik , diplomirani ekonomisti hem profesori fizichkho vaspitanje .Shaj mothovav tumenge khaj kha kho svakho moguche nachinija kha pokushina te iskhoristina , maj anglal ljengo djandipha , ljengi zelja , ljengo hernipha , ljengi volja …“
Isljam isljami , profesori fizichkovaspitanje khi buthi adjikherdja 5 bersh hem vash inicijativa Ministarkha kace :
,, Na verujindjum khaj neshto kha ovel thar odova ama akhe oven saste so pokrenindjaphe odova program .Khi buthi sijum khi dizijakhi Uprava vash drushtvene delatnosti . Odorga sijum ,te phenav , sar pochetnikho . Snalazinama khe odova , sikhlovava sigathe , zadovoljno sijum buchaja , manusha thane OK , mangena te saradjujinen , mangen te pomozinen …“
Dipllomirimo ekonomisti , Jasmina Barcic thani isto dobindja sansa khaj djandipha stekhnimo kho fakulteti primena khi praksa , khi drzavno uprava . Khotar plo studiranje , hem promena sredine penela :
,,Mlo studiranje kho Novi Sad sine buth zanimljivo hem nesar kho rok sine agorisindjum sa , so chache nesavo fenomen khana phenav akahate sijum kho Novi Sad agorisindjum fakulteti , ama na ostenavaman neshto but bitno , ama ni hari vazno mashkhar mle kolege , adjukhare gndinav khaj thano odova but vazno vash amende .“
Sekretar Ministarsva vash manushengo hem manjinskha prava hem drushtveno dijalog , Ninoslav Jovanovic vash Produkcija Romaworld phenela :
,,Isi amen potpisivanje uguvora dizijencar henm komunencar kho sklop save kha oven zaposlimje 30 bare obrazovane Roma hem Romnja , Iisiamen , primer vash vaspitachice save kha kherena buthi kho predshkolskhe ustanove ,kha ovol amen pravnikhija save kha kheren thephena kho vodovod kaskhe kha valjanol pravnikh , isiamen inzinjerija elektrotehnike, inzinjerija vash zastita djivdipaskhe …. isiamen jekh baro dijapazon zanimanja , kvalifikacija save chache thane suze, biografije save thane sjajne ,hem uopshte dizija save odova pendjardje hem on vakherdje , khaj manga odle therene manushen te chiva khi buthi . Adjukhare khaj amen kha nastavina asavkhe javne pozivijencar hem odova soj chinjenica thani da postojinol odredjeno numero ,korpus terhne bareobrazovane Roma save valjani the arahkhen phe thana kho sistemi trenutno odova nane . Drzava thani odoleskhe svesno – Roma nane deo tar administracija , kho procenat thane save tretirinephe sar beznachajne .Amen odova manga te promenina hem odova thano khi veza najave presednikoskhi drzavakho rajo Vucica o najthikhe 100 Roma kho javne administarcije .Odova thano deo programiskho savo hem amen , sar Ministarstvo sprovodina .“
Gradonachelnica Nishiskhi ,Dragana Sotirovski adjikheri akhija inicijativa nastavinolphe :
,, Potrebe vash therne ,shkolovane , adjukhare obrazovane manusha isi .Phobuderi khe akhava trenutko rodolaphe elektro -inzinjeri ,mashinskho inzinjeri ,gradjevinskho inzinjeri ,adjukhare ,profesori stane chibijatar.Te spomenina khaj sineamen kho spiskho jekh terniRomnja savi agorisindja Khorajengi chib savo amen mangljam te ovolamen akhate khi diz Nish , kho dizijakho kher ,ama oj sine khe nesave pregovorija e ambasada Khorajengi khi Beograd…Ama khana shuneja khotar therni Romni savi thani khotar Novi Sad zenimi akhate khe amende , savi phenola da kherdja buthi kho projekhtija , khaj isi ola shuze kontaktija khi Evropa , kho NVO sektor onda djanen khaj zapravo , uzal odova so omoguchindjen te arakhen buthi te djanen on kha oven korisno chanija khotar drushtvo.Amen namanga akahte te achova ,Nacionalno sluzba vash buthi manga te dobina jekh shukar hem proverimo spisakho manushengo save thane , adjukhare the phenav kho jeh nevo serijali khana Ministastvopravel poziv, te ova kho vakhti spremna , a hem adjukhare aver Romencar te khera lafi so valjani ljenge .“
Nacionalno sluzba vash buthi uchestvujini kho svakho aktivnostija save vash cilj isiolen smanjiphe nezaposlneosthi vakheri Boban Matic , v.d. direkhtori NSZ Nish :
,,Trenutno thano akthivna sorodena bucha khi evidencija NSZ kho nivo drzavakho thano telal 30.000. kho nivoDizijakho prvo puthi telal 20.000, khotar odova negde 2.000 thane pripadnikhija romane nacionalnosti , a olendar 18 thane bare nivoija kvalifikacije.
NSZ kristinel svakho prilikha hem sa partnerijen save thane spremna te pomozinen kas nanebuthi te shaj posigate aven khi buthi ,dali upro dikhiba obukha hem bajaripha kopentetnosti odola muja sar bi shaj kokurentija kho trzishte radne snage , hem adjukhare mashkar finaciskhe aktivne mere save sprovodinen Vlada Republike Srbije sar hem lokalne samouprave agor ciljija te smanjinolphe nezaposlenost khi diz , a khotar dujto rig te bajarolphe zaposlenost hem djivdipaskho standardi dizutnego.“
Diz Nish mashkar razlichita mere pokushinen te pomozinen najbari nacionalno manjinakhe khi diz te poboljshinol plo ekonomskho polozaj , penol gradonachelnica Sotirovski :
,,Redovno hine amen zhtevija khaj 55 Roma kha prekvalifikujina dji okola zanimanja save mangen . Dobindjam neve geronto-domachice , neve manushen khe nesave pozicije , so vakherela khaj on manglje maksimalno te oven ukljuchime . Motivishina ternen Romen te agorisinen shkola hem khotar razlichita stipendija , vash srednjo shkola ,47sigate dindjam po 7 tekvash hiljada dinarija masekekheskhe ,posle 4 stipendije vas studentija po 12 tekvash hiljade dinarija masekheskhe hem odova thano te phena , khobor odova olenge znachini , ama Diz dela moguchnost hem khe odova nachin stimulishina manushen , a palem khotar dujto ig thano shukar khana dikhe tle drzava hem soj najvaznije tejsa shaj te oven deo akahale dizijakhe porodicakhe .“
Odgovorindjam kho puchiba novinarijengo produkcija Romaworld khorat moguchnostija khaj Diz produzinela ugovorija palo 8 masekh , gradonachelnica pendja :
,,Amen e Ministarstvoja odma vakherdjam kho svakho kho chache mothovi shukar rezultatija khaj o Ministarstvo kha pomozinol hem kho vladine komisije dobina saglasnost vash dodatno zaposljavanje hem stalno zaposljavanje , adjukare gndinava ako oven istrajna hem uporna hem vredna kho 8 masekh khaj na valjanol te brininephe .“
Jasmina hem Isljam thane but zahavlime Ministarstvoskhe vasj manushengo hem maninskha prava hem drushveno dijalog so pokhrenindjaphe akhava projekat hem nadinenphe khaj kha dokhazinen khaj thane vredna hem marljiva hem khaj o lokalne samouprave hem palo achojiba akhale projekhtija obezbedinen radno than .
Diz Nish pasho akahava projekhat savo podrzinen Minisarstvo kherela dodathne naporija psho aver projekhtija te unapredinen zaposhljavanje socijalno ugrozime muja kho Nish.
Khotar jehk asavkho projekhat , vash Produkcija vakherdja Snezana Antonijevic koordinatorkha vash kvalifikovane povrathnikhija hem dijaspora :
,,Dimac hot potovi thane projekhtija NSZ hem Giz .On sprovodinen mashkar srpsko nemachko razvojno saradnja hem sprovodinen kho 6 dizija khi Srbija khaj nalazinenphe migracioniservis NSZ . Odothe muja save thane odredjena te pruzinen informacije vash okola muja save mangen te irinenphe khotar Nemachkha numa thane primoramime te irinephe sar hem muja save mangen te irinephe khi Nemachkha shaj te dobinen informacije legalnoj migracije khi Nemachkha .“
Odolestar savi vrsta pomoch dena socijalno ugrozime , bibuchakhe mujen vakheri :
Nevena Balić, Dimac hot pot savetnik
,,Odova so o korisnikhija shaj te ochekujinen amendar odova khe akahava projekhat thano pruzanje saveta hem informacije khi veza e povratnikhoja hem renteintergacijom , palo odova pruzanje informacije khotar regularne migracije sar hem khotar dostupna usluge save thane vash zaposljavanje,obrazovanje hem isiamen podizanje svesti khotar znachaj mentalno sastiphe ,sar hem pruzanje psiho-socijalne podrshka korisnikhijenge .Odova soj thano but bithno isiamen hem pruzanje tehnichke hem administartivne pordshkehe vash te len thomare lichne dokumentija , lichna karta , satipaskhi karta hem prijava prebivalishta .“
Prema lafija Nevena Balic , svakho petak khi kancalarija numero 37khi zgrada Nacionalne slube vash buti khotar 8,30dji kho 12,30 sahati Roma , hem sa socijalno ugrozime bibuchakhe dizutne shaj te obratinenphe slubenikhijenge hem roden pomoch.
V.d. direktorija NSZ Boban Matic naglasindja khaj akhija sluzba kho sa o nachinija pokushinen te pomozinen kategorija phare zapoljive muja uchestujiba kho sa projekhtija . Akhava bersh , leskhe lafijencar , akhava bersh khotar 20 pripadnikhija romane nacionalnostija dobindja 300 hiljada dinarija vash registracija privatne radnje numa preduzecha uzal posticaj Republike hem diz .